| Title | : | La Prisonnière |
| Author | : | |
| Rating | : | |
| ISBN | : | - |
| Language | : | French |
| Format Type | : | Mass Market Paperback |
| Number of Pages | : | 496 |
| Publication | : | First published January 1, 1954 |
Volume 5 of À la recherche du temps perdu (Remembrance of Things Past), Proust's series of 7 novels. French language edition.
La Prisonnière Reviews
-
(Book 685 from 1001 books) - Remembrance of Things Past: The Prisoner = The Captive (À la recherche du temps perdu #5), Marcel Proust
Volume Five: The Captive: The Narrator is living with Albertine in his family's apartment, to Françoise's distrust and his absent mother's chagrin. He marvels that he has come to possess her, but has grown bored with her.
He mostly stays home, but has enlisted Andrée to report on Albertine's whereabouts, as his jealousy remains. The Narrator gets advice on fashion from Mme. de Guermantes, and encounters Charlus and Morel visiting Jupien and her niece, who is being married off to Morel despite his cruelty towards her.
One day, the Narrator returns from the Guermantes and finds Andrée just leaving, claiming to dislike the smell of their flowers. Albertine, who is more guarded to avoid provoking his jealousy, is maturing into an intelligent and elegant young lady.
The Narrator is entranced by her beauty as she sleeps, and is only content when she is not out with others. She mentions wanting to go to the Verdurins, but the Narrator suspects an ulterior motive and analyzes her conversation for hints.
He suggests she go instead to the Trocadéro with Andrée, and she reluctantly agrees. The Narrator compares dreams to wakefulness, and listens to the street vendors with Albertine, then she departs. He remembers trips she took with the chauffeur, then learns Lea the notorious actress will be at the Trocadero too.
He sends Françoise to retrieve Albertine, and while waiting, he muses on music and Morel. When she returns, they go for a drive, while he pines for Venice and realizes she feels captive. He learns of Bergotte's final illness. That evening, he sneaks off to the Verdurins to try to discover the reason for Albertine's interest in them.
He encounters Brichot on the way, and they discuss Swann, who has died. Charlus arrives and the Narrator reviews the Baron's struggles with Morel, then learns Mlle Vinteuil and her friend are expected (although they do not come).
Morel joins in performing a septet by Vinteuil, which evokes commonalities with his sonata that only the composer could create. Mme. Verdurin is furious that Charlus has taken control of her party; in revenge the Verdurins persuade Morel to repudiate him, and Charlus falls temporarily ill from the shock.
Returning home, the Narrator and Albertine fight about his solo visit to the Verdurins, and she denies having affairs with Lea or Mlle Vinteuil, but admits she lied on occasion to avoid arguments. He threatens to break it off, but they reconcile.
He appreciates art and fashion with her, and ponders her mysteriousness. But his suspicion of her and Andrée is renewed, and they quarrel.
After two awkward days and a restless night, he resolves to end the affair, but in the morning Françoise informs him: Albertine has asked for her boxes and left.
تاریخ نخستین خوانش: ماه نوامبر سال 1995میلادی
عنوان: در جستجوی زمان از دست رفته، کتاب پنجم: اسیر؛ نویسنده: مارسل پروست؛ مترجم: مهدی سحابی؛ تهران، نشر مرکز، 1369، شابک9643054810؛ چاپ سوم 1387؛ موضوع: داستان نویسندگان فرانسه - سده 20م
هر کدام از هفت جلد رمان «در جستجوی زمان از دست رفته» از دیدگاه‌های گوناگون کامل و مستقل هستند؛ آنچه داستان نامیده می‌شود، تنها رشته ای است، برای به هم پیوستن لحظه هایی که، هر کدام به تنهایی، در مکان‌ها، و شخصیت‌های اصلی، این بزرگوارترین رمان تاریخ خودنمایی میکنند، از همین روست که دربارهٔ ی این اثر، گفته می‌شود، که می‌توان آن را، از هر صفحه ای که در دسترس باشد، آغاز کرد
اسیر کتاب پنجم از سری هفت جلدی، نخستین بار در سال 1925میلادی، یکسال پس از درگذشت نویسنده منتشر شد؛
کتاب «اسیر» ادامه ی کتاب «سدوم و عموره» است، همچنان که این مجلد، خود ادامه ی «طرف گرمانت» بود؛ اینجا نیز سیر و سلوک «راوی»، در دو جهان درونی و بیرونی، در طول، و در جستجوی زمان از دست رفته، ادامه دارد؛ اما اینبار، کل منظومه، بر محور چهره ی «آلبرتین» است که می‌چرخد، تا بتوان او را، نمادی دوگانه، هم از زندگی، و هم از مرگ، دانست، اسیری که با همه ی رام بودن، و تن دادنش به تقدیر، با ماندن در قفس زرین خانه ی «راوی»، همواره همچون زمان، گریزان و دست نیافتنی است
نقل از متن: (… در نیازم به این که «آلبرتین» را هر شب این‌گونه نزد خود نگه دارم، گذشته از تمنایی که با پیشکشی جوانی را می‌ستود، چیز دیگری هم دخالت داشت که تا آن زمان در زندگی‌ام …؛ بی‌سابقه بود؛ …؛ بدون شک بسیار تعجب می‌کردم اگه به من گفته می‌شد که یکسره آدم نیکی نیستم و بویژه این که می‌کوشم کسی را از لذتی محروم کنم؛ بیگمان خودم را در آن زمان خوب نمی‌شناختم، زیرا لذتی که از اقامت «آلبرتین» در خانه ام می‌بردم بس بیشتر از آنکه لذتی مثبت باشد، ناشی از این بود که دختر شکوفا را از جهانی که هر کسی می‌توانست خوشیِ بودن با او را بچشد، بدر برده بودم، به گونه ای که دستکم اگر شادی بزرگی از او به من نمی‌رسید، به دیگران هم نمی‌رسید؛ جاه طلبی، افتخار، برایم مفهومی نداشت؛ از این هم بیشتر، نمی‌توانستم از کسی متنفر باشم؛ با این همه عشق جسمانی برایم برخورداری از لذت پیروزی بر رقیبانِ بسیار بود؛ هر چقدر بگویم باز کم گفته ام که برایم بیش از هر چیزی نوعی تسکین بود.)؛ پایان نقل
تاریخ بهنگام رسانی 03/09/1399هجری خورشیدی؛ 11/07/1400هجری خورشیدی؛ ا. شربیانی -
The personages of the book don’t live… They just play their roles… Their emptiness and inanity they hide behind grandiloquence…
I could feel that my life was no longer what it once might have been; and that to have, in this way, a woman with whom, quite naturally, when she came home, I would be expected to go out, to whose embellishment the strength and activity of my being would be increasingly devoted, made me into something like a twig which has grown in length, but is weighed down by the plump fruit in which all its reserves of strength have been concentrated.
Now the hero’s sweetheart resides in his apartment almost as a captive… But his love slowly turns quite ambiguous – frequently he is tormented by jealousy, sometimes he feels indifferent and at times he is full of loathing… And they are literally drowning in the stream of mutual lies…Furthermore, we can feel that in these lies there is always a measure of truth, that if life does not bring changes to our love, soon we ourselves will want to do so, or to pretend that they have occurred, and to talk of separation, so evident is it that all loves and all things move rapidly towards farewells. We want to weep the tears that the ending will bring, long before it happens. No doubt this time, in the scene I had just been playing, there was a practical consideration.
But actually the hero is even a greater prisoner than his sweetheart… He is a prisoner of his egotism, his suspiciousness and, most of all, of his inertia. -
Viene de…“Sólo se ama aquello en lo que se persigue algo inaccesible, sólo se ama lo que no se posee.”
Qué atractiva es en la distancia de la literatura la figura de Marcel, más fascinante cuanto más odioso se empeña en retratarse y más cuanto más seguros estamos de que el retrato es fidedigno. Compadezcámonos de él porque es una forma de compadecernos de nosotros mismos.
En esta tragicomedia que es “La prisionera” el amor solo puedo significar dolor. Únicamente se puede amar aquello que no se alcanza, aquello que se escapa sin remedio y es ese algo lo que, paradójicamente, angustia a Marcel, lo que le hace dudar, lo que le deja patente que por mucho que llegue a poseer el cuerpo de su amada nunca podrá ser el señor de sus pensamientos. Podrá mantenerla prisionera, pero nunca podrá saber con seguridad absoluta si Albertine desea su cautiverio, si cuando su mirada queda presa de un objeto cualquiera no es porque esté añorando otras compañías, otros placeres quizás prohibidos y por los que podría ser abandonado.“Habría que escoger entre dejar de sufrir o dejar de amar. Pues así como al principio está formado por el deseo, más tarde el amor sólo es mantenido por la ansiedad dolorosa. Sentía que una parte de la vida de Albertine se me escapaba. El amor, en la ansiedad dolorosa lo mismo que en el deseo feliz, es la exigencia de un todo. No nace, no subsiste si no queda una parte por conquistar. Sólo se ama lo que no se posee por entero.”
Marcel pasa sus días postrado en la cama, disfrutando de los goces de la soledad, de la intensidad con la que es capaz de evocar sus recuerdos, multiplicando por mil sus efectos al fusionarlos con la contemplación de una lámina o la audición de una música querida. También eran para él un precioso objeto de contemplación las muchachas que pasaban ante la ventana de su habitación, una lavandera con su cesto de ropa, una panadera con su mandil azul, una lechera con peto y mangas de tela blanca, una altiva muchacha rubia siguiendo a su institutriz. Pero, sobre todo, su postración le permitía disimular una debilidad mayor a la real por evitar los paseos parisinos con Albertine y morir de celos a cada movimiento de sus ojos. Un tormento que se agranda hasta el infinito debido a que él mismo proyecta en ella su “propio deseo perpetuo de agradar a nuevas mujeres, de esbozar nuevas aventuras”. Se obsesiona por repensar el pasado en busca de pistas que le confirmen sus miedos, por rumiar todas las conversaciones que con ella mantiene rastreando contradicciones, deslices, confesiones no intencionadas, una y otra vez, una y otra vez, una y otra vez, como el que no puede evitar pasar la lengua por la muela cariada, hasta desesperarse él y exasperar a sus lectores con una cantinela repetida mil veces. Y así, quizás, era él el más cautivo, el más esclavo, aunque su martirio estuviera perversamente atenuado por la seguridad de que Albertine padecía cruelmente su situación y porque bajo su sumisión privaba de sus placeres a todos los demás hombres.“Los celos son también un demonio que no puede exorcizarse, y siempre reaparece encarnado bajo una forma nueva. Y aunque consigamos exterminarlos todos y conservar perpetuamente a nuestro lado a la que amamos, el Espíritu del Mal asumiría entonces otra forma, todavía más patética: la desesperación de haber obtenido la fidelidad sólo por la fuerza, por la desesperación de no ser amado.”
Resultan conmovedoras y patéticas sus congojas, sus sospechas, al mismo tiempo que se obstina en convencernos de que ha dejado de amar. Su deseo oscila, de este modo, entre la necesidad de mantenerla a su lado cuando la cree perdida y la de abandonarla en cuanto recupera la calma, entre su visión de la Albertine de Balbec, que le inspiraba amor porque le hacía sufrir, y esta esclava, dócil y aburrida de la que le gustaría liberarse.“No es que no me permitiera experimentar muchas alegrías de las que el dolor intenso me había privado, pero, lejos de debérselas a Albertine, quien, por lo demás, apenas me parecía ya hermosa y con la cual me aburría, a la que tenía la clara sensación de haber dejado de amar, las saboreaba, al contrario, cuando Albertine no estaba a mi lado.”
Y uno llega a pensar si todos esos celos, todo ese amor que dice sentir y, al momento, no sentir, no se reducirá a un horror insuperable a ser abandonado, a volver a sentir esa indignación que le embargaba en el pasado cuando su madre se alejaba de su cama sin darle las buenas noches o cuando le despedía en la estación de tren.
Por lo demás, me alegré mucho de que en este tomo, ya uno de mis favoritos, Marcel no volviera a abrumarnos con sus largas incursiones en los salones parisinos, aunque en su cierta dosis tales reuniones sean encantadoramente aborrecibles y ésta a la que asiste en casa de los Verdurin no le sobre ni una coma, dando pie, además, a magníficos comentarios sobre el arte y los artistas y en dónde asistimos a algo así como a una epifanía de Marcel.“Había podido llegar hasta mí la extraña llamada que ya nunca dejaría de oír, como la promesa de que existía algo distinto- cuya realización dependía probablemente del arte- de la nada que había encontrado en todos los placeres y en el amor mismo, y de que si mi vida me parecía tan vana, al menos no estaba enteramente acabada.”
Aun así, son más de mi gusto sus elucubraciones en soledad, sus pensamientos, sus particulares sensaciones, aunque versen simplemente sobre su fetichismo por los vestidos de mujer o los gritos de los vendedores callejeros. Me es realmente fascinante cuando saca a trabajar su bisturí emocional y nos muestra toda la sangre y pus que brota de los modos y maneras de la sociedad que le rodea y de él mismo. Roza la perversión esta satisfacción que obtenemos de sus comentarios acerca de, por ejemplo, la decepción que se siente ante la dama virtuosa que a poco se convierte en una lúbrica Furia o, por el contrario, el desengaño ante la que nos confiesa aliviada que su dureza y agresividad no es más que una barrera construida alrededor de su profunda timidez; el sufrimiento que nos confiere la carta no recibida de la mujer que abandonamos y que hemos vuelto a amar a causa precisamente de ese desplante epistolar; la rara aritmética de algunos deseos cuya satisfacción conjunta hace disminuir el placer que habríamos obtenido de cada uno de ellos por separado; lo poco que queda a veces del amor cuando este se disocia de las circunstancias que lo rodean; la extraña inclinación a sustituir con inocentes mentiras verdades igualmente inocentes; la vileza de hacer oídos sordos a la muerte de un familiar o conocido por no arruinar la velada prevista; lo mucho que la pertenencia a nuestra especie explica nuestros actos (“obramos a ciegas, pero eligiendo como los animales la planta que nos resulta favorable… todo ocurre como si entráramos en ella (la vida) con un fardo de obligaciones contraídas en una vida anterior”); en fin, la gran alegría que procura la posesión en cuerpo y alma de una mujer, mayor aún que la del propio amor.“Su sueño realizaba en cierta medida la posibilidad del amor; estando solo, podía pensar en ella, pero me faltaba, no la poseía. Presente ella, le hablaba, pero me encontraba demasiado ausente de mí mismo para poder pensar. Cuando ella dormía, ya no tenía yo que hablar, sabía que ya no me miraba, ya no tenía yo necesidad de vivir en la superficie de mí mismo. Al cerrar los ojos, al perder la consciencia, Albertine se había despojado, uno tras otro, de sus diferentes caracteres de humanidad que me habían decepcionado desde el día en que la había conocido.”
Continúa…. -
« La vie donc oscille, comme un pendule, de droite à gauche, de la souffrance à l’ennui » (Schopenhauer,
Le Monde comme volonté et comme représentation, IV, §57). On ne peut douter que Proust eut cette célèbre sentence à l’esprit lorsqu’il écrivit ce cinquième volume de la Recherche, en particulier : « Je sentais que ma vie avec Albertine n’était, pour une part, quand je n’étais pas jaloux, qu’ennui, pour l’autre part, quand j’étais jaloux, que souffrance » (Pléiade, vol. 3, p. 895). Dans La Prisonnière, l’ensemble des éléments ajoutés, mélangés et dissous dans les volumes précédents semblent se précipiter, se cristalliser selon les deux pentes de cette dichotomie.
Le thème de la jalousie amoureuse, ébauché dans l’ouverture du premier volume avec le baiser du soir, puis développé dans ses variations diverses (Odette, Gilberte, Albertine, Rachel, Morel, etc.), trouve ici son expression la plus aboutie dans la figure d’Albertine en captivité. Face à elle, Marcel, son ravisseur, apparaît pris d’une véritable manie psychopathe et, à vrai dire, le rapprochement, voire l’identité entre le sentiment amoureux et la maladie est un motif récurrent, où le pendule de Schopenhauer fonctionne à plein régime.
Marcel retient désormais Albertine prisonnière auprès de lui, aussi n’a-t-il plus de raisons objectives d’être jaloux. Mais cela ne lui apporte aucune satisfaction : l’idée qu’elle soit toute dévouée à son désir dominateur ne lui procure qu’ennui et, presque, que dégoût. Il aimait l’autre Albertine — le Narrateur ne cesse d’y revenir : Albertine est multiple —, l’Albertine fuyante, filante, fugitive, évanescente, vivante et libre, l’Albertine insaisissable sur son vélo le long des plages de Balbec. Maintenant mise en cage, dans un appartement parisien, comme l’océan dans une bouteille, tout son charme s’est évanoui, et à la brise marine s’est substitué une odeur de renfermé. Comment, dès lors, ne pas trouver Albertine laide et ennuyeuse ? Comment ne pas, en un curieux retournement du jeu de pouvoir amoureux, trouver sa présence oppressante ?
Du coup, Marcel est sans cesse tenaillé par l’idée de rompre avec Albertine, mais craint en même temps d’être abandonné. Ainsi devient-il maladivement possessif, ainsi doute-t-il de tous ses faits et gestes de manière paranoïaque, ainsi ne peut-il croire que ce qui va dans le sens de sa jalousie, ainsi se met-il à jouer avec elle à toutes sortes de jeux pervers pour la coincer et se convaincre qu’il avait bien raison de la croire trompeuse, menteuse, vicieuse et infidèle, ainsi feint-il de vouloir la quitter mais pour mieux pouvoir la retenir et la contrôler, ainsi, ainsi... Bref, le protagoniste part définitivement en vrille dans une spirale qui ne peut aboutir qu’à la rupture et à la souffrance.
Plus encore, cette dichotomie du sentiment se double d’une duplicité de l’énonciation, soulignée par le Narrateur : « Mes paroles ne reflétaient donc nullement mes sentiments. Si le lecteur n’en a que l’impression assez faible, c’est qu’étant narrateur je lui expose mes sentiments en même temps que je lui répète mes paroles. Mais si je lui cachais les premiers et s’il connaissait seulement les secondes, mes actes, si peu en rapport avec elles, lui donneraient si souvent l’impression d’étranges revirements qu’il me croirait à peu près fou. » (p. 850) Le plus étonnant dans tout cela reste le phlegme d’Albertine, dont le monologue intérieur nous reste inaccessible. On ne peut s’empêcher de penser qu’elle ne reste auprès de Marcel que pour des raisons de dépendance matérielle…
Seuls répits dans cette bataille des sentiments, ces « feux tournants de la jalousie » (p. 611) : d’abord les interludes esthétiques — la mort de Bergotte devant la Vue de Delft de Vermeer, au début du roman ; au milieu, les exquises méditations sur
Wagner et sur le Septuor de Vinteuil ; les discussions sur
Dostoïevski et
Thomas Hardy vers la fin. Ensuite et surtout, il y a ces moments où Marcel contemple Albertine endormie. Ces passages (il y en a plusieurs) ont quelque chose de très doux, de très contemplatif, qui s’écarte des jeux sadomasochistes de la vie diurne. Et pourtant, même là, on est pris par cette impression troublante d’être les témoins d’un acte fétichiste : comme si la subjectivité même d’Albertine était un obstacle à la jouissance sexuelle du protagoniste. Quelque chose, en somme, qui tendrait de manière asymptotique vers la nécrophilie — et à diverses occasions, Proust nous annonce la mort prochaine d’Albertine.
Procédé coutumier, Proust insère une longue soirée musicale, au milieu du roman, qui fonctionne, en un jeu de miroirs, comme une version miniature, comme une variation sur le thème principal, transposée sur une tonalité différente : l’épisode chez les Verdurin, qui, à travers le jeu des interactions mondaines, aboutira, là aussi, à une double rupture — celle de Charlus avec les Verdurin et, plus douloureuse encore, celle de Charlus avec Morel.
Bref, autant le dire, La Prisonnière est un roman où la dimension conflictuelle (interne et externe, intime et mondaine), l’élément dramatique, est beaucoup plus marqué que dans les volumes précédents. C’est aussi le roman où s’exprime à son comble la jalousie, comme implacable puissance d’artifice — analogue en amour à ce que la création de fictions est à la littérature. Sans doute est-ce là aussi une des raisons essentielles qui font de sa lecture l’une des plus entraînantes et l’une des moins ennuyeuses de l’œuvre de Proust.
> Vol. précédent :
Sodome et Gomorrhe
> Vol. suivant :
Albertine disparue -
سرگردان در هزارتوی رمزها و نشانه‌ها
خطا می‌کنم و باز می‌گردم
به دنبال راه آسمان
امیلی دیکنسون
ریویوی زیر بخشی از یادداشت های من از جلسۀ دوم درسگفتار «پروست و نشانه ها» عادل مشایخی است.
در جستجوی حقیقت
در جستجوی زمان از دست رفته تصویری از اندیشه و شیوه ای از جستجوی حقیقت را عرضه می کند که تصویری است متفاوت از تصویر سنتی اندیشه. ابزار اصلی این جستجو، «نشانه» است. منظور از نشانه در اینجا چیزی است که نظم متعارف دنیای ما را به هم می زند و به ما وعدۀ جهانی غیر از جهان خودمان می دهد. ما در حالت عادی تلاش می کنیم از این نشانه ها اجتناب کنیم، تا دنیای آشنای خود را حفظ کنیم. اما نشانه به تعبیر دولوز، خشونت می ورزد، به شیوۀ اندیشیدن متعارف و مألوف ما تعرض می کند، آرامش در جهان آشنا بودن را از ما سلب می کند و به ما نیرو وارد می کند تا به دنبال جهان ناشناخته ای که نشانه وعده می دهد برویم. این جهان متفاوت و ناشناخته، همان حقیقتی است که پروست در رمان به دنبالش می گردد.
وظیفۀ فرد این است که خودش را مدام در معرض نشانه ها قرار دهد و کشف کند جهانی که این نشانه ها بدان اشاره می کنند کجاست، آیا حقیقت دارد یا توهم است، و تا به این کشف نرسد، نمی تواند حقیقتی که می جوید را بیابد.
نشانه های چهارگانه
در رمان چهار نوع نشانه مطرح می شوند که به راوی را به دنبال خود می کشانند و جهان هایی متفاوت از جهان روزمره را به او وعده می دهند.
اول: نشانه های محفلی
بزرگ ترین مثال این نشانه ها در رمان، محافل اشرافی (مثل محفل وردورن ها) است، که قواعد خاص خودشان و سلسله طبقات خاص خودشان را دارند. در هر محفل، و به طور کلی در هر گروه اجتماعی، افراد ناخودآگاه نشانه هایی خاص صادر می کنند که شاید خود متوجه نباشند، اما توجه کسی که با آن گروه اجتماعی غریبه است را به خود جلب می کند. افراد به شکل خاصی حرف می زنند، تکیه کلام های خاصی دارند، به وقایع خاصی اشاره هایی سربسته می کنند که خودشان خبر دارند، و... تا جایی که در این گروه ها کسی دیگر فکر جدیدی نمی کند یا حرف جدیدی نمی زند یا کار جدیدی نمی کند، بلکه فقط نشانه صادر می کند و به چیزهایی که اعضای گروه می دانند اشاره می کند.
تمام این نشانه ها، باعث می شود فرد تازه وارد حس کند اعضای این گروه به جهانی بزرگ از خاطراتی جذاب و منحصر به فرد دسترسی دارند که از بیگانه ها پوشیده است. اما وقتی به محفل وارد شد و با نشانه ها آشنا شد، متوجه می شود که این نشانه ها توخالی و تهی هستند و خاطرات منحصر به فرد گروه چقدر پیش پا افتاده و بی ارزشند. به عبارت دیگر نشانه های محفلی، به حقیقتی ارجاع نمی دهند، بلکه جای آن را می گیرند.
این اتفاق در بافت های وسیع تر اجتماعی هم رخ می دهد. روابط عاشقانه، متشکل از علاماتی است، همچون نحو خاص حرف زدن یا عکس گرفتن یا نوازش های خاص که جای عشق واقعی را گرفته، یا در عرصۀ سیاست، ادای «صلح دوستی» یا «عدالت محوری» و غیره که جای صلح دوستی و عدالت محوری واقعی را گرفته اند، و...
دوم: نشانه های عشق
در جلد دوم، در سایۀ دوشیزگان شکوفا، از میان جمع بی شکل دخترانی که راوی می بیند، تنها یکی برجستگی پیدا می کند (آلبرتین)، چطور؟ از طریق نشانه ها. راوی بارها اشاره می کند که حالات و اطوار آلبرتین به گونه ای بود که انگار جهانی دارد که راوی از آن ها بی خبر است، با کسان دیگری می گردد، جاهای مختلف را گشته است، خوشی های پنهانی دارد که از راوی پوشیده است. و به محض آن که راوی در جلد پنجم، اسیر، آلبرتین را در خانۀ خودش محصور می کند تا جایی نرود و با کسی نگردد، آن جلوۀ وسوسه انگیز آلبرتین هم از بین می رود، و راوی حس می کند دیگر علاقه ای به آلبرتین ندارد و تصمیم می گیرد رابطه شان را به هم بزند. در حقیقت، راوی، نه خود آلبرتین را، بلکه جهان پنهانی آلبرتین را عاشق است و هر گاه متوجه می شود که آلبرتین مخفیانه جایی رفته و با کسانی گشته، دوباره این عشق سر بر می آورد و شدت می یابد.
عشق به دیگری، در حقیقت عشق به جهانی دیگر است، جهانی جدای از جهان آشنای ما. نشانه هایی که معشوق صادر می کند تکه هایی از جهانی دیگرند که من به آن راه ندارم، و وسوسه انگیز بودن آن ها به همین جهت است. این نشانه ها لذت بخشند، از آن جهت که متعلق به جهانی دیگرند، و نیز دردناکند، از آن جهت که من به آن جهان راه ندارم.
فقط آنی را دوست می داریم که در آن چیزی دست نیافتنی می جوییم، فقط آنی را دوست می داریم که نداریم.
جلد ۵: اسیر
اهمیت نشانه های محفلی و نشانه های عشق، آن است که فرد را آماده می کنند برای یادگرفتن تأویل نشانه ها و کشف جهانی ورای جهان روزمره. فرد با قرار گرفتن در معرض این نشانه ها، حساس بار می آید و مدام به دنبال نشانه هایی است که خبر از حقیقتی پنهان می دهد و به واقعیت روزمره بسنده نمی کند. وگرنه پروست معتقد است که نشانه های عشق هم، همچون نشانه های محفلی، فاقد حقیقت هستند.
سوم: نشانه های محسوس
این نوع نشانه ها در «در جستجوی زمان از دست رفته» فراوانند. یک کیفیت محسوس، یک احساس، نه به چیزی که از آن صادر شده، بلکه به جهانی به کلی متفاوت ارجاع می دهد. نمونۀ برجستۀ آن، شیرینی مادلن است که چشیدن طعم آن راوی را به دوران کودکی اش پرتاب می کند. طعم شیرینی مادلن در اینجا نه به خود شیرینی، بلکه به دوران کودکی راوی در کومبره ارجاع می دهد که یک شیء نیست، بلکه یک جهان متفاوت با جهان و زندگی حاضر راوی است.
این نشانه ها در رمان دو ویژگی دارند:
اول، این که تجربۀ آن ها شادی ای در بر دارد.
دوم، این که نوعی الزام و اجبار در این نشانه ها وجود دارد. گفتیم که نیرو و خشونت وجه مشخصۀ اصلی تمام نشانه هاست. این نیرو در این نشانه های محسوس به صراحت قابل مشاهده است. فشاری که نشانه به فرد وارد می کند و او را به دنیایی دیگر می کشاند.
همان آنی که جرعۀ آمیخته با خرده های شیرینی (مادلن) به دهنم رسید، یکه خوردم. حواسم پی حالت شگرفی رفت که در درونم انگیخته شده بود. خوشی دل انگیزی (شادی، خصوصیت نشانه های محسوس) خود در خود، بی هیچ شناختی از دلیلش، مرا فراگرفت. یک باره با انباشتنم از گوهره ای گرانبها، کشمکش های زندگی را برایم بی اهمیت، فاجعه هایش را بی زیان و گذرایی اش را واهی کرد، به همان گونه که دلدادگی می کند (نشانه های عشق). دیگر خودم را معمولی، بود و نبود یکی، میرا حس نمی کردم.
ج ۱، ص ۱۱۱
در جلسۀ اول گفتیم که هدف اصلی «در جستجوی زمان از دست رفته» رسیدن به تجربۀ ابدیت در دل زمان است، زمانی که دیگر توالی اکنون های نیست شونده نباشد، و این جا اشاره ای صریح به آن را می یابیم. اهمیت نشانه های محسوس در همین است که دریچه ای باز می کند، برای رسیدن به تجربه هایی از این دست در نشانه های هنر. زیرا فراتر رفتن از زندگی میرا، با نشانه های محسوس رخ نمی دهد یا حداقل به طور دائم رخ نمی دهد.
گفتیم که نشانه های محسوس شادی آورند، اما این جا هم مانند نشانه های عشق، سویه ای حزن آور وجود دارد. مثل تجربۀ عاشقانه، این جا هم دنیای مورد اشارۀ نشانه، از دسترس ما خارج است، زیرا نشانه در لحظۀ حاضر است، اما معنا و حقیقتی که به آن ارجاع می دهد در زمان گذشته رخ داده و سپری شده و از بین رفته، و همین سپری شدن باعث حزن می شود (نوستالژی).
نکتۀ مهم این است: گذشته ای که نشانه های محسوس ما را به سوی آن می کشند، گذشته ای نیست که زمانی واقعاً اکنون بوده باشد. کومبره ای که راوی به یادش می افتد، لحظات اکنون کودکی او نیست. بلکه آن چه از کومبره حس می کند حتی در زمان کودکی هم وجود نداشته. دولوز می گوید: گذشته ای که به وسیلۀ نشانه تجربه می شود، «ذات» گذشته است. ذات جهانی است که هیچ وقت کنونی نبوده و در نتیجه، هیچ وقت سپری نشده. همیشه مثل سایه یا همزاد یک اکنون، در اکنون وجود داشته و نداشته. یک جهان بالقوه و مجازی است، که با این همه حقیقی تر است از جهان بالفعل و واقعی.
دولوز نتیجه می گیرد: بر خلاف آن چه رایج است، صحنۀ شیرینی مادلن نوعی «تداعی» نیست. تداعی روانشناسانه این است که فردی در گذشته الف و ب را با هم تجربه کرده، حال با تجربۀ الف به یاد ب می افتد. اما در صحنۀ شیرینی مادلن، گذشته ای که تداعی شده هرگز زندگی نشده است. گاهی آدم به یاد دوران سخت گذشته می افتد، اما این گذشته برایش شیرین است. این نشان می دهد که گذشته ای که به یاد آمده، همان گذشته ای که زندگی شده نیست. بلکه گذشته ایست که «آفریده» شده.
اما، همان طور که پروست می گوید، چون ما این را در نمی یابیم، و تصور می کنیم که به خاطر گذشته ای مادی است که این لذت و اندوه را حس می کنیم، همچنان نشانه های محسوس ایدئال ترین نشانه ها برای رسیدن به حقیقت نیستند.
چهار: نشانه های هنر -
Αναμφισβήτητα οι πρώτοι πέντε τόμοι του «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» αντιστοιχούν ο καθένας σε μία ανθρώπινη αίσθηση.
«Η φυλακισμένη», μου έδωσε την αναγκαία αίσθηση της εσωτερικής ακοής, των ερεθισμάτων, κομμάτια γραφής που σαν υλικό απο μία ανέφικτη, ιερή, μητρική, γλώσσα χαρίζει στον Προυστικά μυημένο, φλόγες δροσιάς και επενδύσεις μυστηρίων, σε βωμούς ατομικούς, σαν απο το εσωτερικό της σάρκας που κλονίζεται απο μια γλυκιά διείσδυση.
Μαζί με μία εύγευστη γλυκόπικρη περιγραφή των τελετουργιών της καθημερινότητας.
Εδώ δεν υπάρχει η χρήση του επιφανειακού μέσου, είναι κάπως τρομακτικό το βάθος που σε βυθίζει ο Προύστ σχετικά με τη φύση της ανθρώπινης συνείδησης και την αμφισβητούμενη ικανότητα της σύνδεσης ενός ατόμου με άλλα ανθρώπινα όντα.
Διαβάζοντας με κατάνυξη αυτή την Προυστική Βίβλο της μελαγχολικής ενδοσκόπησης αναρωτήθηκα πολλές φορές πώς γίνεται να με ξέρει τόσο καλά, πως γίνεται να έχει δημιουργήσει ένα πλήθος απο χιλιάδες σελίδες που μέσα τους ανακαλύπτω τον εαυτό μου σε διάφορα σύμπαντα, σε διάφορα βλέμματα, σε χιλιάδες ψυχικά μετενσαρκωμένες ζωές που σέρνονται μέσα σε παλιούς και νέους εαυτούς.
Παράλληλα καταφέρνει απλά να αλλάξει κάθε αντίληψη και να γίνει σημαντικό κομμάτι ζωής. Το διαμέτρημα της παραίτησης και της παρατήρησης είναι υπεράνθρωπο και οι χαρακτηρισμοί εξίσου εκπληκτικοί.
Ο Προύστ γίνεται τόσο λεπτομερής σχετικά με τις ψυχολογικές διαδικασίες, που διαβάζοντας τον επαναξιολογείται κάθε σκέψη μας, κάθε συλλογισμός που ίσως είχε απορριφθεί απο το ατομικό μας φίλτρο, επιστρέφει με απίστευτη δύναμη αναθεώρησης και ανάγεται σε αποξενωμένη μεγαλοσύνη, για να μας θυμήσει την πράξη της άγνοιας ορισμένων σκέψεων και καταραμένων προθέσεων.
Απίστευτη εμπειρία για ένα λογοτεχνικό δημιούργημα που σε «διαβάζει» και σε αλλάζει.
Όσο κι αν προσπαθείς να το «διαβάσεις», δεν τα καταφέρνεις ...διότι είναι μοναδικό, δεν μεταφράζεται στην ανθρώπινη γλώσσα, και με όλη τη δύναμη του δημιουργικού μόχθου αγγίζει την ουσία του εαυτού μας σε τέτοιο σημείο ώστε κάθε απάντηση σε οποιοδήποτε ερώτημα να δίνεται μόνο απο την εσωτερική μας ενατένιση. Σε ένα πεδίο ενατένισης απογυμνωμένο και ισχυρό που ανήκει στον κόσμο των αγγέλων.
🖤🖤🖤🖤🖤
Καλή ανάγνωση!
Πολλούς ασπασμούς.! -
It will soon be a year since I read this book so writing a review of it now seems almost impossible. How can I ever retrieve all the thoughts I had about the fifth book in Proust’s seven-volume series (actually the eight in my ten-volume edition). It begins to seem like a sadly futile recherche du temps perdu.
And yet, the urge to write something, I often wonder for whom I write my reviews, of course for myself most definitely, it bothers me a lot to leave a book unreviewed now that I have adopted this practice of recording impressions left on my mind by what I have read, that by posting them in a public place, I intend the words to be read by others as in the diaries people wrote hoping they might be published one day and which surely were being censored as they wrote, so yes, I censor as I write and Proust did too, searching for just the right coded formula with which to convey his preoccupations most clearly and most opaquely at the very same time, a neat trick, and confusing sometimes, especially when I try to do it.
Now you are confused too, no doubt, if you are still reading.
Confused not only by the particularly rambling nature of that sentence but also because I included some anacolutha, some breaks in grammatical sequence, but not without a reason, you’ll be relieved to hear. The narrator of
La Prisonniere mentions the word anacoluthe when referring to the confusing nature of his lover's speech patterns - she had the habit of breaking grammatical sequence when she spoke, it seems. But what is more interesting even than his commenting on Albertine’s less than coherent meanderings is what he said right afterwards: he tells us that he failed to recall the beginning of one such crooked sentence because ma mémoire n'avait pas été prévenue à temps; elle avait cru inutile de garder copie, his memory hadn’t been warned in time and had not thought it necessary to ‘save’ a copy of the beginning of the sentence. And yes, he wrote that line one hundred years ago.
So, my long, meandering, crookedly expressed argument is building up to a particular point: that my memory, even if it were able, has failed to save a copy of my initial impressions on reading this book.
But fortunately for you I have a way to regain that lost time.
Yes, I can step back in time and reread the online discussions in which I participated here on gr last year while I was reading Proust. So, much to my relief and yours too, I'm guessing, I have been able to reconstruct a review from the comments I posted while I was reading the book. I’m also very grateful for the fact that I participated so actively in the group - I posted many, many comments, almost more than anyone else, I’ve been told. But don’t run away, I’ve edited those comments radically and will also try to observe normal grammatical sequence during the rest of this review.
There is a strand running through Proust’s entire work which is particularly well highlighted in this fifth book of the series: that strand is the continuous interweaving of the sensual and the anxious, du motif voluptueux et du motif anxieux.
While it is present from the beginning of the series when the boy narrator suffers from the constant tension between the exquisite pleasure with which he anticipate his mother’s goodnight kiss and the unbearable anxiety he experiences each evening lest the kiss be withheld, nowhere is it more apparent than in this volume, devoted almost entirely to the Narrator’s alternating feelings for Albertine so that the book becomes an unending waltz between the extremes of passion and perturbation, for the narrator, for Albertine, and sometimes for the reader. I found myself torn between impatience at the narrator’s prevarications over Albertine on the one hand and admiration for the way that the inner world of the narrator as artist had begun to be revealed on the other. Because what is really notable about this fifth book in the series is the shift in mood that takes place during the course of the year or so spanned by this volume, a shift that is mirrored by a change in the narrator’s opinions regarding the music that has been playing in the background since the beginning of the Recherche, the Vinteuil sonata containing the petite phrase that has been the musical motif accompanying many key moments.
In this volume, the narrator discovers some of Vinteuil’s more mature works, a septet in particular where the original phrase he loved so much has been transformed, and which satisfies him in a way that the earlier sonata version fails to do anymore. He likens the sonata to a Bellini angel playing a lute whereas the septet is a Mantegna archangel blowing a military style trumpet .
And what does this trumpet announce? Cette question me paraissait d'autant plus importante que cette phrase était ce qui aurait pu le mieux caractériser - comme tranchant avec tout le reste de ma vie, avec le monde visible - ces impressions qu'à des intervalles éloignés je retrouvais dans ma vie comme les points de repère, les amorces, pour la construction d'une vie véritable: l'impression éprouvée devant les clochers de Martinville, devant une rangée d'arbres près de Balbec.
He seems to be saying that it reminds him of all the embryonic writerly episodes of his life so far; that it is leading him towards his destiny as a writer.
And so we see how the keystones of the entire work were carefully laid in place right at the beginning - we knew that the steeples of Martinville seen from Dr Percepied's carraige as it moved along the twists and turns of the roads around Combray, and the three trees outside Balbec, seen from Mme de Villeparisis's carriage, were each significant episodes but we didn't yet know the role they would play, that their significance would be best explained through Vinteuil's new and transformed 'petite phrase' in this fifth volume of the Recherche in which the narrator works through his passion for Albertine and emerges at the end as the writer he didn’t know he could become. -
حسادت عشق را تشدید می‌کند، از دیدگاه یک عاشق این را می‌گویم"
چقدر با این جمله‌ی کتاب مخالفم، البته در طول کتاب با اتفاقاتی که میوفته، پوچ بودن این جمله ثابت میشه ولی خب تا مارسلِ داستان این رو بفهمه جون خواننده به لب میرسه.
نمیدونم تا حالا توی رابطه‌ی مریض بودید یا نه ، قبلا هم پرسیدم، چندتا جواب هم براش وجود داره ولی کافی نیستن. چون بنظرم بعضی شکلهای رابطه رو توضیح نمیدن.
سوال اینه : واقعا چرا چرا چرا و چی باعث میشه توی رابطه‌‌ای که با پارتنرتون درش خوشحال نیستید باقی بمونید؟
چرا وقتی وارد رابطه با کسی می شید می خوایید تغییرش بدید؟ مگه عاشق شدن در نهایت چیزی غیر از پذیرفتن یک فرد همون‌جوریه که هست؟
........
اسم کتاب به درست‌ترین شکل مناسب انتخاب شده و کل محتوای این جلد رو همین کلمه‌ی " اسیر" برامون فاش میکنه.
توی این جلد مارسل با آلبرتین هم‌خونه میشه( علی رغم تمام شک و تردید‌هاش توی جلد قبل) و با حسادت و عشق بیمارگونه‌اش اون و خودش رو رنج میده .
مثل بقیه جلدها، این کتاب هم پره از توصیفات باشکوه، جزییات ظریف و لطیف، پره از حس های واقعی و شخصیت پردازی که نظیرش رو توی رمانهای داستایفسکی فقط میشه دید. لطیف لطیف لطیف تا اعلاترین حد تصور بشر.
خوندن( شنیدن) این کتاب در مورد خود من حداقل باعث شده دقتم بیشتر بشه و بتونم به هر اتفاق اطرافم جور عمیق‌تر توجه کنم و ازش ساده نگذرم.
قسمتهایی از کتاب هست که مارسل داره صورت و بدن آلبرتین رو توصیف میکنه ، حالتهای خواب و بیداریش رو .وقتی میخنده، وقتی چشم باز میکنه، وقتی حرف میزنه، تاب موهاش، رنگ چشمهاش، حالت دست و پاهایش... با این قسمتهای کتاب خیلی گریه کردم. دلم برای عزیزانم خیلی تنگ شد. دلم سوخت که چرا وقتی بودن با دقت نگاهشون نکردم. چرا من نمیتونم ازشون همچین تصویری که مارسل از البرتین، حتی وقتی غایبه، توی ذهنش بازسازی می کنه، از خواهر و مامانم بازسازی کنم. هزار با کاش و هزار بار حسرت -
The genius of Proust reaches its peak in The Captive. The complexity of the narrator's feelings for Albertine, her jealousy, her fears, her lies, her initial wishes and the need for reconciliations are described with such depth that the reader finds himself seized in the brain tortured. Maniac is sensitive to the extreme of a loss by trying to understand himself. In parallel, we witness the terrible fall of Charlus, assassinated by the stupidity and the foolish pride of Verdurins and Morel, who nevertheless allows Proust to touch to perfection in the description of the septet Vinteuil. Where the music and life unite so profoundly in the author's endless sentence that it feels like nothing will ever end. We know, however, that Albertine will disappear and that at the very moment when leaving her became possible, her disappearance will be the hardest of trials. Nothing had settled in stone with Proust. Everything is in perpetual motion, constantly interrogating the mysterious experience of living.
-
"The real voyage of discovery consists, not in seeking new landscapes, but in having new eyes."
Obsessive sexual jealously takes center stage in Marcel Proust's The Prisoner, the fifth installment in his epic, In Search of Lost Time/Remembrance of Things Past. Our narrator has moved his girlfriend, Albertine, into his house, and, in fits of wild jealousy and insecurity, does his best to control her even as he sometimes spurns her. While Albertine is the obvious prisoner of the narrator's power games, she is not the only prisoner. One could argue too that Marcel (now more closely identified with the author than ever before), though not sympathetic, has made himself a prisoner of his own jealousy. It doesn't necessarily sound like the stuff of literary greatness, but even as you are thinking of the narrator as an emotionally abusive jerk, Proust's writing soars. -
.
در این جلد راوی در پاریس زندگی میکنه و گرفتار حسادتیه که معشوقه‌اش، آلبرتین نمی‌تواند آن را تسکین دهد. در اواخر کتاب آلبرتین؛ می‌رود و در جلد بعدی شاهد سرگشتگی و کوشش‌های راوی برای یافتن و شاید بازگرداندنش هستیم....
👒
این جلد برام جالب توجه بود و خیلی راحت‌تر و سریع‌تر پیش می‌رفت ولی بعضی جاها حالات روحی و روانی بیمارگونه‌ی راوی و تردیدها و دودلی‌هایش خیلی آزاردهنده بود، شک و بدبینی راوی به معشوقه‌اش و اینکه نمیدونه بلاخره اون رو بعد از اینهمه مدت طولانی و اتفاقات، دوست داره یا نه حکایت ذهن مریض و بیمارگونه‌ی وی بود؛بخصوص اوایل کتاب.
در کل این مجموعه در دسته‌ی کتاب‌هایی با تعداد جلد بالا و توصیفات زیاد و جملات طولانی قرار گرفته و ممکنه واقعا برای برخی حوصله‌سر بر باشه ولی پیشنهاد می‌کنم بخاطر این دلایل خوندنش رو از دست ندید. هرچند که ممکنه کمی دشوار باشه و خوندنش زمان‌بر و نیازمند صبر و بردباری باشه! کتاب باید با حوصله خونده بشه ولی طبق کتاب "مارسل پروست" اثر اف.دبلیو.جی.همینگز، ترجمه‌ی مهدی سحابی:
"پس از چند صفحه‌ای که از خواندن کتاب بگذره، موجاموج پرشکوه و جریان‌های نهفته در ژرفای روایت خواننده را با خود خواهد برد؛ درخشش خیره کننده‌ی اثر راه او را روشن خواهد کرد، همراهی بیشمار شخصیت‌های کتاب تخیل او را برخواهد انگیخت، کاوش‌های خارق‌العاده، هرچند جدل‌انگیز نویسنده در ژرفاها و سرچشمه‌های انگیزه‌های بشری شناخت او را از نوع بشر غنی خواهد کرد، و همچنین شاید برخی از خوانندگان از تاملات پروست درباره‌ی خیر و شر، زندگی و مرگ و پس از مرگ بهره‌ای بیشتر ببرند..." -
نه فقط روایت جزء به جزء حس و حسادت و اسارت که پره از وجوه مختلف زندگی.
و باز هم جزئیات روح آدمی.
مستقیم به روحم کشیده میشه و با درونی‌ترین ابعاد وجودی لمس میشه و خب انقدر وسعت داره که چه چیزی میشه بنویسم ازش؟ -
سنت بوو یک منتقد ادبیات بوده که پروست او را نقد کرده و بخش‌هایی از این کتاب، نقد بی‌رحمانه و صریح پروست بر دیدگاه‌های سنت بوو است. این کتاب را من در تکمیل کتاب در جستجوی زمان از دست رفته خواندم. خواندنی بود.
-
And so on to La Prisonnière, volume 5 in A la recherche du temps perdu and one of the most depressing books I can remember reading. Knowing full well that it's the last thing he should do, Marcel has invited Albertine to come and live with him in Paris and now spends his time in a hell of jealousy, trying to stop her from meeting her many lesbian lovers and endlessly cross-examining her about her movements. He's aware, both from his own experience and from that of his late friend Swann, that his behaviour is pointless and self-destructive, but he can't control it.
Looking at the introduction and many other places, I see everyone explaining to us that the book is about Proust's brief and tragic relationship with his chauffeur/private secretary/lover Alfred Agostinelli. From the information available, it is indeed easy to see why this theory is popular. On the other hand, I notice this sentence in the book's first paragraph:Ceux qui apprennent sur la vie d'un autre quelque détail exact en tirent aussitôt des conséquences qui ne le sont pas et voient dans le fait nouvellement découvert l'explication de choses qui précisément n'ont aucun rapport avec lui.
which I might paraphrase asPeople who note some striking detail in someone else's life often draw conclusions from it which are entirely incorrect, and see in the fact they have just discovered explanations of things which have absolutely nothing to do with him.
Indeed, on the occasions when I have had an opportunity to check my theories about people's books by asking the authors directly, I've been surprised to see how many times Proust's observation turned out to be accurate. So, maybe not as clear-cut as it seems.
The author of my edition's preface also spends several pages telling us about the book's painstakingly constructed architecture, but refrains from pointing out that it often seems to be a complete mess. There are bizarre plot holes, and sentences are repeated for no obvious reason. Worst, Proust's syntax, always driven to the edge of what's possible for a human being to understand, sometimes goes well past the point of no return. The diligent editor, as conflicted as his author, goes to great lengths in his footnotes to explain that some sentences aren't actually finished and others use pronouns whose reference is almost impossible to deduce from the grammar. In general there are a vast number of obscure words and allusions which complicate the task of understanding what the hell the narrator is talking about.
Why is Proust doing this? He died while he was still correcting the proofs, and some of the inconsistencies must be down to things still being in progress. But I think this is far from being the whole story, and it may not even be an important part of it. It seems to me, rather, that Proust has chosen to convey his narrator's constant pain and confusion by using the grammar to inflect the same sufferings on us, the poor readers. It's a dangerous manoeuvre, and you can only get away with it when you're a brilliant enough writer that you can pull some magical pages out of the hat any time you need them to remind us that you're doing this on purpose; a modern novel which uses the same method with success is Infinite Jest, also a book about obsession.
Although La Prisonnière was often unpleasant to read, when I reached the end I decided I'd been tortured for valid reasons. The narrator spends most of his time in so much pain that his mind isn't functioning properly; indeed he's always telling us he's unable to think. But every now and then, when his attention turns to the redemptive power of art, the mental fog clears, and with it the syntax. The high point of the novel is the musical evening chez Mme Verdurin, which contrasts the sublime beauty of Vinteuil's septet (clearly, and somewhat immodestly, the book itself) with Mme Verdurin's tawdry scheming against Baron de Charlus. We see that the two contrasting themes of the septet correspond to the two themes of the book, the power of art (can art be not just an alternative to life, but actually more real than life?), versus the miseries of romantic relationships.
The opening of Albertine disparue, which I have just started, appears to confirm the above theory: Albertine has left, and the narrator already seems clearer and more coherent. I'm looking forward to following the triumphant development of the artistic theme in the final two volumes.
________________
[And the next day...]
Thirty pages into volume 6, I stand by what I said: at least to my eye, there is a very noticeable difference in the syntax. I'm wondering if I can find some straightforward way to quantify it. -
YouTube kanalımda Marcel Proust'un hayatı, bütün kitapları ve kronolojik okuma sırası hakkında bilgi edinebilirsiniz:
https://www.youtube.com/watch?v=n5e0i...
"Kafesin biri bir kuş aramaya çıktı." Franz Kafka
Gözlerimizi kapattığımızda aklımızdan geçen hatıraların uç uca eklenmiş insan izdüşümleriyle çarpışması, tek sese odaklanmaya çalışırken aklımızı işgal eden çok sesli insan koroları ve bu koroların her birinde orkestra şefliği yapmış dünyaca ünlü kıskançlık mefhumunun et ve kemik taşıyıcılarıyla birlikte kendi düşünsel imparatorluğunu kurması. Vedanın başladığı yere koyduğumuz sevgi yorgunu ayaklarımız ile tempoyu belirlemek amacıyla bizden önce varış noktasına gitmeye çabalayan tavşan atletimiz olan tutkularımız.
Hatıraların verdiği acıların tedavisi için bir araya gelmiş olan doktorlar komitesi çaresizdir. Önlerinde kıskançlık hamuruyla yoğrulmuş, acı mayasıyla kıvamını almış dünya üzerindeki bütün ekmekleri kıskandırırcasına aşk adlı oburu doyuran, hakikat uğruna ruhsal açlık çekemeyen bir et yığını vardır. Eczanedeki ilaçların çoktan metastaz etmiş bir kansere çare bulamaması ve hayatları boyunca kendi kutularının içinde kalarak dış dünyaya karşı kayıtsızlığa mecbur olmaları gibi bizim de hapsedilmiş olmayı isteyip ruhsal açlığımızı doyurmak istediğimiz çeşitli bakışlar vardır. Bağışıklık kazanmayı istemek kuşuna karşı yolladığımız tutku kafesi, hapsolduğumuz tımarhanenin gardiyanlarından sadece bir tanesinin adıdır.
"Hafızamız, bir tür eczane, bir tür kimya laboratuvarıdır, elimize tesadüfen sakinleştirici bir ilaç da geçebilir, tehlikeli bir zehir de."
(s. 379) Mahpus
Ne olursa olsun, o kadar hatıranın ardından arkadaşımız olarak kalmasını istediğimiz olur. Arkadaşlık, bilim insanları tarafından henüz keşfedilmemiş bir icattır. Ama o, gider. Gelmesini isteriz, çünkü her gitme güdüsünde içimizde hissettiğimiz acının herhangi bir sözlükte karşılığı yoktur. Doğanın bebekleri olan sözlükler bu duyguyla tanıştırılmamıştır. Onun adını her duyduğumuzda içine düştüğümüz sönmüş yanardağ, bedenlerin sıcaklığıyla birlikte tekrar aktif hale gelir. Cehennemin kıskançlığı da bundandır.
Zamanında notalar, üşüyen bedenlere yorgan olmuştur. Dünya üzerindeki olası bütün müzik besteleme kombinasyonları bu yorgan mafyasında kendilerine vücut bulur. Diğer bakışların ötekileştirdiği bu yalıtılmış sevgi mabedi, kendi anlık coşkularımızın komutanlığında o meçhul kadının varoluşunu ilhak edebilmek üzere kıskançlık teçhizatlarını toplar. Savaşın birbirinden tamamen alakasız organları birbirine katmasına gülen kalp ise bilmek istediği şeyin dışında mümkün olan her şeyi öğrenmişliğiyle elde ettiği sanrılı anatomik egemenliğini, insan vücudunda kan pompalayan bütün damarların uç uca eklenip yaşadıkları Dünya'nın içini daraltması gibi düşünsel bir animasyonun gergin fotoğraf kareleriyle hafızanın karanlık odalarında banyo eder.
"Kıskançlık öyle bir öğrenme hırsıdır ki, onun sayesinde, birbirinden bağımsız tek tek noktalarda, bilmek istediğimiz şeyin dışında mümkün olan her şeyi öğreniriz sonunda." (s. 81) Mahpus
Prometheus'un gündüzleri bir kartal tarafından yenilen karaciğerinin geceleri tekrar yenilenmesi gibi biz de gerçeklik adlı kartala her gün zaman karaciğerimizi yediririz. Gerçeklik açtır, zaman ise yenilenir. Değişmez ve durmadan yinelenen bir rotada birbirine göre simetrik koltuklarda oturan sevgi-nefret, alçakgönüllülük-gurur ve zevk-acı yolcularını taşıyan dünyanın en sesli treni, ardına eklenen sonsuz zaman katarıyla kendisini her durakta yenilenmiş bir vaziyette bulur. Sadece tek bir soluğa mahpus olmanın güzelliği, her durakta çelişki adlı bilet kontrolcüsüyle kendi hissettiklerine uygun bir ezgi bulan hafıza repertuarını, daha önce gitmediği bir şehri ilk kez gören bir turistin karşısına korunma kapsamına alınması gereken beklenmedik bir tarihi eserin çıkma ihtimali heyecanıyla layıklaştırır.
"Bir soluğa hedef oluyorsun; tellerin hışırtısı arasından ansızın bir ezginin belirmesi gibi; havadaki yansımaya benzer bir şey duruyor önünde; ruhunun kargaşası içerisinden sonsuz bir katar çıkmış, ve sanki dünyanın bütün güzellikleri o katarın yolunda durmakta."
(s. 18) Niteliksiz Adam 2 , Robert Musil
Proust'un okurlarının gözlerine mahpusluk eden bu 402 sayfalık hapishane, sarıldığımızda bir termometrenin içindeki cıvanın, bakışlarımızı yüzünde sabitleştirdiğimizde artık hatırlanması imkansız bir damla anne sütünün, uyku ile uyanış arasındaki algı çitinin, bilinçsiz bir çocukluk hatırasındaki masum bisiklet tekerlerinin, zaman kazanında pişmiş ezeli kırışıklık menülerinin yüzeyini şiddetli bir hava muhalefeti çelişkisiyle tanımlı rüzgarın sıyırıp geçmesinin kıskançlığıyla mahkumlarına bir hapsolmuşluk fragmanı sunar.
Sınırsız özgürlüğe kavuşulmasını engelleyen an parmaklıkları, mahkumlarına Proust'un zaman hiyerarşisindeki "ele geçirilen zaman" adlı gardiyanın elindeki anahtarla açılma ya da kitlenme sözünü verir. Kararın mahkuma ait olduğu dünyadaki tek hapishane zaman’dır. Bütün ihtimallerin tükenmediğini gösteren umut ışığı ise hapishanenin duvarlarını kaplayan sanat eserleri, ara sıra zaman mahpuslarının dinletisine sunulan anlık kulak doygunlukları ve dışı kof ögelerle süslü izole bir hayat özünün bomboşluğunu samimiyetle doldurma isteğidir.
"(...) bütün hazlarda, hatta aşkta bile bulduğum hiçlikten farklı, muhtemelen sanat aracılığıyla gerçekleştirilebilecek bir şeyin var olduğu, hayatım bana bomboş görünse de, hiç değilse henüz bütün ihtimallerin tükenmediği umuduydu bu sanki."
(s. 254) Mahpus
Her şeye rağmen Proust ürünü sayfaların mahpusluğunda kendimi onun zaman atmosferinin duygu iklimlerime sirayet ettiği en derin düşünsel okyanusları keşfe çıkan panteist bir edebiyat uzaylısı gibi hissetsem de, Kayıp Zamanın İzinde serisinde ilerledikçe gitgide artan duygulanımlarım kendileri için zamanla daha çok içselleştirme tutuklayıp hapse atacaktır. Bu içselleştirme adlı sanıklarım ise hiçbir zaman aklanamayacakları ve müebbet hapis cezasına çarptırılacaklarını bildiği, tanıyıp tanımadıklarına tam karar veremedikleri bir hakimin karşısına çıkacaklardır. Beyhude savunma metinleri kıskançlık adlı avukatlar ve savcılar tarafından hazırlanmıştır. Mahpuslara cezasını verecek olan aşk adlı hakim ise sanıklarımı orada bekletmek üzere sonsuza dek geç kalacaktır.
"İnsan, iradesiyle hareket ettiği sürece özgürdür; buna karşılık eğer insani tutkuları, yani organizmasından kaynaklanan tutkuları varsa, dolayısıyla doğru düşünemiyorsa, o zaman özgür değildir."
(s. 494) Niteliksiz Adam 1 , Robert Musil
Bir kalpte müebbet hapis cezasına çarptırılanın vay haline! -
proust romanın bir yerinde kahramanımızın gazeteye gönderdiği bir yazının yayımlanmaya değer bulunmadığı bilgisini verir bize. üstünde hiç durmaz ama, tek cümle sadece, “…yayımlanmamış olduğunu öğrenmem için gazeteye şöyle bir göz gezdirmem yeterli oldu.” cümle biter, konu anında değişir. esas konu aşktır zira o anda, hatta bu romanın tamamında. aşktan devam eder. fakat proust bize verdiği tek cümlelik bilgiyle zamanda, “kayıp zamanda” hangi noktada, hangi konumda olduğunu/olduğumuzu göstermiştir: yazar olmak istediğini önceki ciltlerden bildiğimiz kahramanımız yazmaya başlamış, yazdıklarını yayımlatmak istemiştir ve fakat yazar olmasına çok zaman vardır hala. kahramanımızın yazar olabilmesi için aşkı, hikayesini o an anlatmakta olduğu aşkı, yaşaması gerekecektir. sanata-sanatçıya yaklaşımını ve hatta yüksek sosyete ilgisini “eğitim” olarak değerlendiren kahramanımız aşk eğitimini de tamamlamak zorundadır.
aşkı, kayıp zamanının izinde’nin bu bölümünde, kahramanımızın önce tercihlerini, alışkanlıklarını sonra da bağlı olduğu tüm hayat düzenini sarsan-bozan bir güç olarak görüyoruz öncelikle. kahramanımızın albertine aşkı sevgiden, arzudan doğmuyor. hayatta olduğu gibi zaman ve şartlar, olasılıklar ve rastlantılar tuhaf oyunlarını oynuyor, bir yol açılıyor, bir uç-bir hikaye için başlangıç ucu ve fakat buna rağmen aslında olmayacak-yürümeyecek hikaye kahramanımızın zihninde ilerlemeye başlıyor. zihninde, kahramanımızın zihninde aşkı başlatan duygu kıskançlık: kahramanımız daha önce tanışıp güzel-çekici bulmadığı, sıradan, basit bir kişiliği olduğunu düşündüğü ve şartların-konumların da etkisiyle hakimiyetine alabileceğini sandığı albertine’in kendisinin ulaşamayacağı bir hayatı olduğunu keşfeder, o hayata ulaşmaya çalıştıkça kıskançlığı büyür, kıskançlığı büyüdükçe…
kıskançlık, kıskançlıkla büyüyen aşk bir tutsaklık yaratır sonunda. tutsak eden olur, tutsak olan olur ve elbette bu roller birbirine karışır, değişir, tekrar tekrar-yeniden kurulur. uzun uzun okuruz bunları, aşk hikayesi böylece ilerler. aşk hikayesinin, aşkın, bizim binlerce sayfadır tanıdığımız kahramanımızın hiç bilmediğimiz “özelliklerini” ortaya çıkardığını görürüz önce, ardından bu özelliklerin çoğunun bildiğimiz kahramana hiç de uygun olmadığını-yakışmadığını. şüpheye düşeriz kahramanımız hakkında. aşkla değişmiş, başka biri olmuştur kahramanımız ya da tam tersi kendini bulmuştur, bilemeyiz. kendisi de bilemez, anlayamaz zaten. anlayacağı, anlatacağı zamandan çok uzaklardadır. -
مرثیه ای برای مرگ پروست.
قلم را برداشته ای از آنچه می نویسی که سال ها از آن گریخته ایم,همچنان که مرگ در پی توست,هر کلمه ای که بر صفحات می نویسی گویی نفی و سخره مرگ است..که اکنون حریفی یافته که در نبرد جاودانگی شکستش خواهد داد..مرگ هراسان شنل سرمایش بر تن می کند,سرمای صبحی پاییزی که چون غم بر سینه ات سنگینی می کند.. و قلبت که با فشار مضاعف قفسه صدری ات چون پرنده ای در قفسی که لحظه به لحظه تنگ تر می گردد بی تابی می کند..و دستت که همچنان می نویسد..
آنگاه که مرگ نزدیک تر است..عطش هوایت چنان شدید می گردد که گویی هرگز چیزی را بدین سان نخواستیم..ناباورانه از ناکارامدی مجاری تنفسی و ریه هایمان..که گویی به ما خیانت کرده اند در توطئه ای که مرگ بر پا کرده..هوایی نمیرسد.. و دستت که همچنان می نویسد...
لحظه ای به آسمان مات خاکستری زمستان مینگری..به افرادی که در خیابان ها در گذر اند..گام هایی با اطمینان برمیدارند..گام هایی که پاهایت مدت هاست فراموشش کرده اند..از آنرو که تنها دیگر مسیر میان تخت و میزت را تنها به یاد می آورند..آنچه میبینی آسمان یا که مردم نیستند,بلکه زندگی است و پیامی که می دهد..که بی تو نیز ادامه دارد..گویی حتی هم اکنون نیز از تو گذشته..و دستت که همچنان می نویسد..
همچنان که مرگ بر صندلی کنار میز تحریرت که اکنون مدت هاست خالی مانده منتظر نشسته و لبخند می زند..آوای موسیقی ات را میشنوی,انچه تمام عمرت از آن خود پنداشته ای..گویی اما آن آوا نیز اکنون دورتر از تو شنیده می شود..شاید که دیگر کاملا متعلق به تو نیست..همچو مستاجری در روز های اخر اجاره ش به دنبال خانه ای جدید می گردد..چرا که دیگر دراز زمانی بدن تو خانه ش نخواهد ماند..و دستت که همچنان می نویسد..
مرگ اما دشمنی صبور است..هزاران سال در چشمانش همچون پلک زدنی می گذرد..و بالاخره آن روز فرا می رسد,خورشید کم جان زمستان بی اعتنا در آسمان جا گرفته, در صبح سرد زمستانی ای که قلبت دیگر نخواهد زد..ریه ت نیز به نبرد خود پایان می دهد..و ذهنت که گنجینه بشریت بود..چنان آذرخشی در پهنه آسمان تاریک عدم خاموش می شود..و دستت..دستی که دیگر نمی نویسد..
مرگ دستت را از آن خود کرد..آنچه نوشته ای اما جاودانت خواهد ساخت. -
If I didn't already know from previous volumes that our narrator tells us everything, all of his emotions and thoughts, flitting and fleeting, I might've been thinking at the start of this that he's a psychopath. He anticipates that, as he seems to anticipate everything, by later telling us:
If the reader has no more than a faint impression of these, that is because, as narrator, I reveal my sentiments to him at the same time as I repeat my words. But if I concealed the former and he were acquainted only with the latter, my actions, so little in keeping with my speech, would so often give him the impression of strange revulsions of feeling that he would think me almost mad.
At both the beginning and end of this volume, I experienced my typical exasperation over the narrator's claustrophobic obsessiveness, but the feeling was not long-lasting, as this is arguably the best written installment so far. The authorial intrusions, and their connection with the narrator, are fascinating and exciting. The middle includes, easily, the best salon scene so far, due to the character of Charlus, and the narrator's musings on music and art and their relationship to the understanding of human nature.
I recently perused a volume of Escher's works, so perhaps it's not surprising that I thought of him during Proust's description of a Fortuny dress, which led me to the thought that the relationship between 'prisoner' and 'jailer' (at least for the narrator; he hasn't convinced me of a thing concerning Albertine) is also Escher-like, with one turning into the other and then back again. -
Albertine!
Seride okuduklarım arasında beni en çok çeken bu oldu. Albertine Kayıp'a başlamamak için zor duruyorum. (Başlayacağım sanırım)
Burada sevgili Marcel'imizin Albertine'e duyduğu aşkı ve nefreti çok net hissediyoruz. Diğer kitaplar gibi sosyete dedikodusundan çok Marcel'in kendi kafasındaki mahpusluğunu ve Albertine'i mahpus etmek isteyişini, ondan hem intikam almak isteyip hem kopamayışını okuyoruz.
Bir sonraki kitapta Albertine neler yaptı çok merak ediyorum. Böyle olur işte Marcel efendiiiii!
(Ayrıca O. Pamuk'un özellikle bu kitabı çok sevdiğini düşünüyorum, okuyanlar ne dediğimi anlıyor bence.)
"Sevdiğimiz her insan, hatta bir ölçüde her insan, bizim için Ianus gibidir: Bizden ayrılıyorsa hoşlandığımız yüzünü, sürekli elimizin altında olduğundan eminsek, asık yüzünü gösterir."
"Albertine daha ziyade, beni acımasızca, umutsuzlukla, geçmişi araştırmaya zorlayan bir Zaman tanrıçasıydı."
❤️ -
“We remember the truth because it has a name, is rooted in the past, but a makeshift lie is quickly forgotten.”
― Marcel Proust, The Captive or perhaps The Fugitive (I have now forgotten which)
This is the fifth volume of Proust's In Search of Lost Time/Remembrance of Things Past. In the Captive, Proust's narrator is concerned about who Obama is in love with. The ardor of Speaker Boehner is face-to-face with the serenity of the House's hatred. The happiness that Congress knows is impossible, their fear that they will be rejected in the next election, faces the narrator with a dilemma -- does he leave the President he thinks he loves, or stay with the President he now ceases to love. The Fall, like the Spring of 17 years before, forces the narrator to shut government down to stir his soul to remind him of a vivid more pronounced period. Thinking of Gingrich, Boehner grips his heart in his hands as he discovers that the President has fled and left him alone, all alone, a captive in his own disgraced and ruined House. -
Virginia Woolf on Proust....
https://www.goodreads.com/quotes/7013...
---------------
For it is not one universe but millions, almost as many as the number of human eyes and human intelligences, that wake up every morning.
Proust's homosexuality. From the Introduction....
There is a temptingly easy explanation for the preponderance of this theme: Proust himself was a homosexual. Though he never admitted his orientation in his writings, it was an open secret among his Parisian friends, and the topic has been extensively explored by biographers since his death. From this it was a short step to interpreting the relationships in his novels as disguised versions of homosexual relationships in his life. As the joke went, “In Proust, you have to understand that all the girls are boys.” In particular, The Prisoner was seen as a rewriting of Proust’s relationship with his chauffeur Alfred Agostinelli, to whom he undoubtedly had a strong, possessive attachment and with whom—though this is not certain—he may have had sexual relations. A certain amount of trivial gender reassignment does seem to be going on in The Prisoner: it is very curious that in the narrator’s Paris all the young people who bring goods to the house and whom he watches from the window, and all messengers except telegram boys, are girls: were there no delivery-boys in Paris in 1900?
But one really cannot accept Albertine as a chauffeur in a wig. The narrator is too obviously fascinated by her very femininity: her shape and coloring, her clothes, hair, speech, pursuits, her relationship to other women (and also, alas, other more stereotyped traits like her impulsiveness, fickleness and economy with the truth). Proust had several close emotional friendships with women, and seems to have been particularly fascinated by young girls. It is almost as if in this book he is conducting a thought-experiment, trying to imagine what it would be like to have such a being sharing one’s living-space
===========
What seems above all to make the narrator’s life worth while is the simple sensory experience of living: variations in the weather, the sound of street cries, the sight of landscapes, architecture or human features, even—perhaps especially—those of people he does not know. He can appreciate all these better, it seems, in the absence of the person with whom he is in love, or indeed of any person he knows well, or who knows him. The excitement of freedom and the joy of one’s own company are among the strongest themes of The Prisoner. He is gradually learning that this is his path of happiness, not forever hobnobbing with the snob set or absorbed with possessive love.
====
Observing Albertine while she slept....
https://www.goodreads.com/quotes/6663...
=====
Once we pass a certain age, the soul of the child we used to be and the souls of the dead from whom we spring come and scatter over us handfuls of their riches and their misfortunes, asking to bear a part in the new feelings we are experiencing: feelings which allow us, rubbing out their old effigies, to recast them in an original creation.
======
The art of procrastination...
Sometimes, on days when the weather was pronounced hopelessly bad, just living in a house placed at the center of steadily falling rain had the gentle smoothness, the calming silence, the absorbing interest of a sea-voyage; then, on a bright day, simply lying still in bed would allow the shadows to pivot around me as if around a tree-trunk. Or else, from the first sound of the bells of a nearby convent, few and hesitant as their early morning worshippers, barely lightening the dark sky with their tentative showers of sound which were fused or broken up by the warm wind, I had already recognized one of those stormy days, mild and unpredictable, when the roofs, briefly dampened by rain, then dried by a breath of wind or a ray of sunshine, poutingly display a few drops and, as they wait for the wind to turn again, preen in the passing sunshine the rainbow glints of their shot-silk slates; one of those days which is filled with so many changes in the weather, so many atmospheric incidents, so much turbulence, that the lazy man feels he has not wasted it, since he has taken an interest in all the activity that the atmosphere, failing any action on his part, has undertaken in his place.
Days like those times of rioting or war that do not seem empty to the schoolboy missing his classes, since, hanging around outside the Palais de Justice or reading the newspapers, he has the illusion that the unfolding events replace the work he is not doing, developing his intelligence and excusing his idleness; days, in a word, to which we can compare those which bring our lives to some exceptional crisis and which make the man who has never done anything believe that he will, if all turns out happily, adopt new habits of diligence....But he goes on finding the same objections to pleasures, to outings, to journeys, to everything of which he feared for a moment being deprived by death; life is enough to cut him off from them. As far as work is concerned—since extreme circumstances exaggerate what was already present in a man, diligence in the hard worker and laziness in the idler—he awards himself a holiday.
=====
The eccentric Marcel Proust....
According to Léon Pierre-Quint, an early biographer, young Proust...
"looked like a cross between a refined dandy and an untidy medieval philosopher. He wore poorly knotted cravats under a turned-down collar, or large silk shirtfronts from Charvet in a creamy pink whose exact tint he spent a long time tracking down. He was slender enough to indulge in a double-breasted waistcoat, and sported a rose or an orchid in the buttonhole of his frock coat. He wore very light-colored gloves with black points, which were often soiled and crumpled; these he bought at Trois Quartiers because Robert de Montesquiou bought his there. A flat-brimmed top hat and a cane completed the elegant look of this slightly disheveled Beau Brummell. Even on the hottest days of summer he had on a heavy fur-lined coat, which became legendary among those who knew him.”
========
The are three ways in The Search for Lost Time that the narrator looks for meaning: 1) becoming a member of the aristocratic smart set, 2) obsessive love, and, 3) art.
In this volume the reader gets a massive dose of his obsessive love as directed toward Albertine. It is controlling to the point of being sociopathetic. Albertine lives in the old family digs in Paris in a separate room from the narrator. The faithful Francoise is also present to keep the place functioning.
While the narrator is largely homebound, Albertine is allowed to go out and party. But he has the chauffeur and others spy on her as he remains insanely jealous about what she might be up to.
The effect of this is for both Albertine and the narrator to get caught in an increasingly tangled web of lies. There's hardly a lick of truth in what they say to each other.
On a less detailed level, there is the parallel obsession of the aging Baron de Charlus ("The Old Queen") who is very jealous of his bisexual male lover, Morel, who is engaged to a young woman.
. -
I loved this book. Proust is all about people, and in particular, relationships.
Ah young love. You meet someone. You are attractive and you have things in common. Sparks fly. You move in together. « L’amour c’est l’espace et le temps rendus sensibles au cœur. » Things are great.
Then you notice your differences. She likes golf; you have your books. She likes airplanes; you stick to trains. She is attracted to contemporary arts; you like the masters. She likes music, especially the modern Vinteuil; you like the classics, Wagner. Things are changing.
She likes her young female friends. A lot. You are jealous. Maybe too jealous. « La jalousie est aussi un démon qui ne peut être exorcisé, et revient toujours incarner une nouvelle forme.» You need to exorcise those demons. But you can’t, no matter how hard you try.
You want out; she wants her freedom. You are prisoners of that relationship. She has other interests, maybe superficial, on one level; deeper on the other. He has his. She starts to lie; he does the same. A cycle starts, the end is in sight.
But Marcel can’t let go. He knows what he must do but her “beauty” traps him. She tells him he is too nice. Is it that old adage, nice guys finish last? He watches her sleep. Creepy.
I had this thought. The book is called “the prisoner” and is in the feminine form, referring to Albertine, la prisonnìere. Albertine is in love with other women, she is from Gomorrah. To me, she is all about freedom. She wants her life but on her terms.
Marcel? He is a prisoner too. He represents the bourgeois wealth. He admires all those snobs. He is old school. He is a prisoner of all that wealth, the connections and the royals. He wants pretty Albertine to admire; to possess. He wants to keep her. A prisoner. Marcel called this a sad comedy. Who is laughing?
« Helas! Tout est changé. » Nothing stays the same. Read to find out. So good.
A footnote. Throughout these books the elegant Parisian woman (especially our dear Albertine) desired to wear a dress “a la Fortuny.” So chic, so elegant, so Greek. Greek? As in the ancient a Greek chiton, what women wore back then. Wrap it in silk and voila. C’est chic! This was his inspiration. Who knew?
Furthermore, Fortuny was a Spaniard, born in Granada; died in Venice. This is the 150th year of his birth in 1871; died in 1949. See more: La vida de Mariano Fortuny, el genio granadino que nadie reivindica en España
-
https://elpais.com/icon-design/2021-0... -
(Eugène Vidal, Girl restings on her arms)"A arte extraída do real mais familiar existe efectivamente, e o seu domínio talvez seja o mais vasto. Mas não é menos certo que um grande interesse, e às vezes beleza, pode nascer de acções decorrentes de uma forma de espírito tão distante de tudo aquilo que sentimos, de tudo aquilo em que acreditamos, que nem sequer conseguimos compreendê-las, de tal modo que se desenrolam à nossa frente como um espectáculo sem causa. Que existirá de mais poético que Xerxes, filho de Dario, mandando açoitar com vergastas o mar que engolira os seus navios?"
"...não é verdade que é a arte, a arte de um Vinteuil [músico], como a arte de um Elstir [pintor], exteriorizando nas cores do espectro a composição íntima desses mundos a que chamamos indivíduos e que, se não fosse a arte, nunca conheceríamos? Asas, e outro aparelho respiratório, que nos permitissem atravessar a imensidade, não nos serviriam de nada. Porque se fôssemos a Marte e a Vénus mas conservássemos os mesmos sentidos, eles revestiriam tudo o que pudéssemos ver do mesmo aspecto das cores da Terra. A única verdadeira viagem, o único banho de Juventa não consistiria em partir para novas paisagens, mas em ter outros olhos, em ver o universo com os olhos de outro, de cem outros, em ver os cem universos que cada um deles vê, que cada um deles é; e eis o que podemos fazer com um Elstir, com um Vinteuil, com os seus semelhantes: voar na verdade de estrela em estrela."
"Enterraram-no, mas durante toda a noite fúnebre, nas vitrinas iluminadas, os seus livros, arrumados em grupos de três, velavam como anjos de asas abertas e pareciam ser, para aquele que já não existia, o símbolo da sua ressurreição." -
Encore un tome sympathique, qui se dévore, et qui nous plonge cette fois dans les méandres de la jalousie et de la frustration du narrateur. L'auteur prend tout le temps nécessaire pour examiner les moindres mouvements de l'âme de son héros, sans jamais craindre d'être trop long en coupant les cheveux en quatre. Mais on le suit sans rechigner.
Suave, mari magno, turbantibus aequora ventis, e terra magnum alterius spectare laborem; non quia vexari quemquamst iucunda voluptas, sed quibus ipse malis careas quia cernere suavest.
Lucrèce;
De La Nature Des Choses; II, 1-4
A mesure que l'on avance, on commence à sentir l'unité de l’œuvre, et les thèmes abordés dans les tomes précédents résonnent plus logiquement les uns avec les autres. J'ai particulièrement apprécié les références à l'histoire grecque, et surtout à la littérature russe, vers la fin, ainsi que le petit clin d’œil à l'insupportable Mme de Genlis, ce qui m'a remémoré ses
Mémoires:
Si je viens avec vous à Versailles, je vous montrerai le portrait de l'honnête homme par excellence, du meilleur des maris, Choderlos de Laclos, qui a écrit le plus effroyablement pervers des livres, et juste en face de celui de Madame de Genlis qui écrivit des contes moraux et ne se contenta pas de tromper la duchesse d'Orléans, mais la supplicia en détournant d'elle ses enfants.
Un bon roman... -
Im Grunde müsste es wegen einiger Ungereimtheiten Punktabzüge in der B-Note geben. Da wäre zum Beispiel die wundersame Wiederauferstehung von Doktor Cottard, dessen Tod zuvor bereits erwähnt wurde. Der Grund ist Prousts eigenes Ableben noch vor der endgültigen Korrektur der Druckfahnen. Unter diesen Umständen mussten die Herausgeber die Endredaktion selbst übernehmen. Eine denkbar schwierige Aufgabe, angesichts der unfertigen und schwer zu entziffernden Manuskripte. Im Gesamtkontext fallen die daraus resultierenden Kompromisse bezüglich der Textgestalt allerdings nicht so sehr ins Gewicht. Eines der zentralen Themen in »Die Gefangene« ist die krankhafte Eifersucht des Protagonisten, die in einen regelrechten Kontrollwahn ausartet. Heute würde man das wohl als toxisches Verhalten bezeichnen. Sympathien erweckt das nicht unbedingt, aber trotzdem fasziniert die Detailversessenheit und Ausführlichkeit in der Darstellung der emotionalen Hochs- und Tiefs.
Das Highlight ist aber die gesellschaftliche Hinrichtung des Baron de Charlus im Salon der Verdurins. Im Streit um die Gunst des Geigers Morel beweisen die Aufsteiger aus dem Bürgertum, dass sie das Ränkespiel inzwischen ebenso gut beherrschen wie der Abkömmling aus dem Geschlecht der Guermantes. Gleich einer Operndiva, die auf der Bühne keinen Ton mehr trifft und nicht weiß wie ihr geschieht, steht der alte Gockel Palamède plötzlich im sozialen Abseits. Das ist ganz großes Kino. Nicht zu vergessen die Passage über die »cris de Paris«, die Rufe der Pariser Straßenhändler am Morgen. (Die fünf Sterne gibt es für das Gesamtwerk. Das Einzelne kann hier nicht ohne das Ganze gedacht werden.) -
اتمام ۴ مرداد ۱۴۰۱.
نهمین کتاب امسال.
این جلد برای من جذاب‌تر، روان‌تر و خواندنی‌تر بود و بسیار دوستش داشتم.
هنوز دوست‌ندارم برای کتاب نظری بنویسم. نظرم را می‌گذارم پایان کتاب؛ به شدت مشتاق شدم دو جلد دیگر را بخوانم و توصیه می‌کنم برای خواندن کتاب، حتما سعی کنید عضو گروه‌های هم‌خوانی شوید تا بتوانید انگیزه‌ی یکدگر برای ادامه باشید. -
.بايد يا رنج کشيدن را انتخاب کرد ، يا دوست نداشتن را
،زيرا به همانگونه که انگيزه آغاز عشق تمنا بوده است
.انگیزه ی ادامه اش چيزی جز نگراني دردناک نيست
حس مي‌کردم که بخشي از زندگي آلبرتين از دستم مي گريزد.
،چه در نگراني دردناک وچه در کاميابي
، عشق نياز دست‌يابي به يک کل است
تنها زماني زاده مي‌شود، و
ادامه مي‌يابد، که
بخشي به دست نيامده باقي باشد.
فقط چيزي را دوست مي‌داريم که
يکپارچه از آن ما نيست
............................
هوس خودمان را بيگناهی و هوس ديگری را شقاوت
مي دانيم . و اين تضاد
ميان آنچه به خودمان و آنچه به دلدار مربوط مي شود
فقط درباره هوس نيست ،
.درباره دروغ هم هست
. دروغ ضروری ترين و رايج ترين وسيله محافظت است
اما همين دروغ آن چيزی است كه توقع داريم هرگز
،به زندگي دلدار راه نيابد
چيزی كه تجسس مي كنيم ، بو می كشيم ، و
همه جا مايه نفرت ماست -
P. 302- "Há certos desejos , às vezes circunscritos à boca, que, uma vez que os deixámos crescer, exigem ser satisfeitos, sejam quais forem as consequências, já não podemos resistir à tentação de beijar um ombro decotado que há muito estamos contemplando e sobre o qual os nossos lábios se lançam como a serpente sobre o passarinho, ou à de deitar a mão a um bolo a mão fascinada por uma fome irresistível, ou à de renunciar à admiração, à perplexidade, à dor ou à alegria que vamos provocar numa alma com palavras imprevistas."
-
این احساس دل شکستگی بعد از پایان هر جلد از کجا میاد؟!
پ.ن: کاملا بی ربط ولی بعضی از کتابا هستن که با یک آهنگ برای من گره میخوره چون معمولا توی زمان استراحت بین شروع مجدد کتاب چندبار به اون آهنگ گوش میدم و با این جلد " در جستجو.." این آهنگ هم برای من جاودانه شد:
Ben Howard - End of the Affair
و ترکیب این حس پایان کتا�� و این آهنگ و مقاله ای که دیروز از خانم ویرجینیا وولف خوندم چیز عجیب و غریبی شده. -
On through the next installment of Marcel Proust's opus. In this book the reader is finally given the narrator's name, or possibly given it since he only makes a side mention that it might be the same as the author, and that for the sake of the passage he's writing to think of it as Marcel. It's a little weird that possibly a couple of thousand pages went by before him having to even give cause to use his name. The lack of names for anyone in his family is something that I keep finding interesting, I don't know why he does this, and I don't know if Anthony Powell's multi-volume epic is written in a similar fashion of making the narrator slightly de-personalized. Although in Proust after the Swanns Way the way in which the two authors use the narrator are as opposing as they can possibly be, so maybe I'm just making silly comparisons.
Another interesting thing about this novel is that it continues the narrowing of scope that each off the books has done. Where the first novel was pretty big in it's scope of the early life of Swann, and the narrators life at Combray, by the time the events being described in the fifth novel happen they are all taking place in the space of only a few weeks (or maybe a couple of months), with most of the events only happening in a couple of days in that time.
In this book too a certain unreliability begins to creep into the narration, the certainty of the earlier novels starts to collapse, where in SW there no uncertainty of the events going on even though they were happening years before the narrator had even been born, now the action that was going on closer to the point in which the novel is being written there is a fogginess to what is happening, the narrator questions his own memory of things said. This seems incredibly odd since he has up until now been able to give verbatim accounts of all kinds of conversations that have taken place at parties, but now in his memory of what has been said between him and Albertine there is cause for things to have drifted into the nothingness of forgetting.
Aside from these little observations, there is something so magical about Proust, when I start to read him if I have the time to just sit and read I'm transported out of this world and into his. It's a feeling of total immersion, that the things going on around me seem to be paler in their reality after coming out of the pages being read. That's all for now, there will be more after the next novel gets read.